Sjećanje na Heyselsku tragediju "dokučilo" je svoju 28. godinu.
Jedna od najvećih nesreća u historiji sporta desila se 29. maja 1985. godine, kada je na finalnoj utakmici Kupa Šampiona u Briselu između Liverpoola i Juventusa život izgubilo 39 navijača torinskog kluba, dok ih je 400 bilo povrijeđeno.
Huliganski pir počeo je kada su pristalice Liverpoola probile ogradu koja ih je razdvajala od ostatka gledališta i domogli se dijela stadiona namijenjenog navijačima najtrofejnjijeg italijanskog kluba. Tada je došlo do masovne tuče u kojoj suprotstavljene strane nisu birale oružje, a prema izvještajima medija čuli su se čak i hici iz pištolja.
Vrhunac nemilih scena desio se kada se tribina, na kojoj su se u punom jeku odvijali sukobi, srušila. Staro i oronulo zdanje briselskog stadiona, sagrađeno davne 1930. godine, nije izdržalo nalete huligana. Među 39 poginulih bilo je najviše Italijana, čak 32, a stradala su i četiri Belgijanca, dva Francuza i jedan Irac.
Finalna utakmica, ipak, je odigrana pošto su kapiteni dva kluba Gaetano Scirea i Phil Neal od navijača dobili garancije da sukoba neće biti. U meču u kojem nikome nije bilo do fudbala ‘stara dama’ je pobijedila golom Michela Platinija iz penala.
Mnogo godina kasnije pojedini igrači Liverpola isticali su da ne bi uzeli pehar namijenjen najboljem timu u Evropi da su pobijedili u finalu.
Poslije tragedije u Briselu prvi put u evropskoj javnosti, koja je u direktnom televizijskom prenosu uživo mogla da vidi scene nasilja i bijesa mladih ljudi, povela se ozbiljna rasprava o huliganskoj subkulturi.
Povod za divljanje engleskih navijača u Briselu mnogi su pronašli u incidentima, koji su se desili godinu dana ranije, u finalu Kupa evropskih šampiona u Rimu.
Tada su navijači Rome, uz podršku italijanskih policajaca, divljački tukli Engleze. Huligani sa Ostrva čekali su priliku za osvetu i ona im se ukazala već 1985. godine u Briselu.
Uzroci zbivanja na Heyselu bili su, međutim, mnogo dublji. Eskalacija huliganskog nasilja, po kojem su sredinom osamdesetih godina stadioni na Ostvu bili prepoznatljivi širom svijeta, bila je zapravo posljedica vladavine konzervativne premijerke Velike Britanije Margareth Thatcher.
Ekonomska politika "čelične lady", čuvene po ekspresno izvedenom ratu na Foklandima i veoma efikasnoj marketinškoj aktivnosti, dovela je do porasta nezaposlenosti i pada životnog standarda u nekada moćnim industrijskim centrima.
Poslije događanja na Heyselu britanske vlasti krenule su u odlučan obračun sa huliganima procijenivši da je to mnogo bolja opcija od priznavanja sopstvenih grešaka.
Samo dva dana poslije tragedije Thatcherova je od Evropske fudbalske unije (UEFA) zatražila da izbaci engleske klubove iz međunarodnih takmičenja dok se stanje na ostrvskim tribinama ne sredi.
Novim zakonom uvedene su drakonske kazne za prestupnike, a zaštitne ograde koje odvajaju gledalište od aktera utakmice su skinute. Efikasna primjena propisa učinila je da britanski stadioni postanu najbezbjedniji u Evropi.
Mjere lady Thatcher postale su obrazac za borbu sa nasilnicima u sportu, ali se pokazalo da nisu tako uspiješne čak ni za ostrvske navijače kada napuste domovinu pošto su gostovanja engleske reprezentacije na kontinentu po pravilu bila bezbjednosni ispit prve kategorije.
Huiliganizam je tim merama potisnut iz jednog dijela Evrope, ali su se slike sa Heysela u godinama koje su uslijedile pokazale kao dodatni stimulans za procvat navijačkog nasilja, prije svega na istoku ‘starog kontinenta’.
UEFA je, poslije briselske tragedije, zabranila svim engleskim klubovima nastup u takmičenjima pod njenim okriljem u narednih pet godina, a Liverpool je kažnjen dodatno još jednu sezonu.
Tužnu sudbinu doživio je i stadion Heysel, koji je bio zatvoren sve do 1995. godine, a to zdanje sada nosi ime “Kralj Boduen”.
sport.ba @sport.ba
Huliganski pir počeo je kada su pristalice Liverpoola probile ogradu koja ih je razdvajala od ostatka gledališta i domogli se dijela stadiona namijenjenog navijačima najtrofejnjijeg italijanskog kluba. Tada je došlo do masovne tuče u kojoj suprotstavljene strane nisu birale oružje, a prema izvještajima medija čuli su se čak i hici iz pištolja.
Vrhunac nemilih scena desio se kada se tribina, na kojoj su se u punom jeku odvijali sukobi, srušila. Staro i oronulo zdanje briselskog stadiona, sagrađeno davne 1930. godine, nije izdržalo nalete huligana. Među 39 poginulih bilo je najviše Italijana, čak 32, a stradala su i četiri Belgijanca, dva Francuza i jedan Irac.
Finalna utakmica, ipak, je odigrana pošto su kapiteni dva kluba Gaetano Scirea i Phil Neal od navijača dobili garancije da sukoba neće biti. U meču u kojem nikome nije bilo do fudbala ‘stara dama’ je pobijedila golom Michela Platinija iz penala.
Mnogo godina kasnije pojedini igrači Liverpola isticali su da ne bi uzeli pehar namijenjen najboljem timu u Evropi da su pobijedili u finalu.
Poslije tragedije u Briselu prvi put u evropskoj javnosti, koja je u direktnom televizijskom prenosu uživo mogla da vidi scene nasilja i bijesa mladih ljudi, povela se ozbiljna rasprava o huliganskoj subkulturi.
Povod za divljanje engleskih navijača u Briselu mnogi su pronašli u incidentima, koji su se desili godinu dana ranije, u finalu Kupa evropskih šampiona u Rimu.
Tada su navijači Rome, uz podršku italijanskih policajaca, divljački tukli Engleze. Huligani sa Ostrva čekali su priliku za osvetu i ona im se ukazala već 1985. godine u Briselu.
Uzroci zbivanja na Heyselu bili su, međutim, mnogo dublji. Eskalacija huliganskog nasilja, po kojem su sredinom osamdesetih godina stadioni na Ostvu bili prepoznatljivi širom svijeta, bila je zapravo posljedica vladavine konzervativne premijerke Velike Britanije Margareth Thatcher.
Ekonomska politika "čelične lady", čuvene po ekspresno izvedenom ratu na Foklandima i veoma efikasnoj marketinškoj aktivnosti, dovela je do porasta nezaposlenosti i pada životnog standarda u nekada moćnim industrijskim centrima.
Poslije događanja na Heyselu britanske vlasti krenule su u odlučan obračun sa huliganima procijenivši da je to mnogo bolja opcija od priznavanja sopstvenih grešaka.
Samo dva dana poslije tragedije Thatcherova je od Evropske fudbalske unije (UEFA) zatražila da izbaci engleske klubove iz međunarodnih takmičenja dok se stanje na ostrvskim tribinama ne sredi.
Novim zakonom uvedene su drakonske kazne za prestupnike, a zaštitne ograde koje odvajaju gledalište od aktera utakmice su skinute. Efikasna primjena propisa učinila je da britanski stadioni postanu najbezbjedniji u Evropi.
Mjere lady Thatcher postale su obrazac za borbu sa nasilnicima u sportu, ali se pokazalo da nisu tako uspiješne čak ni za ostrvske navijače kada napuste domovinu pošto su gostovanja engleske reprezentacije na kontinentu po pravilu bila bezbjednosni ispit prve kategorije.
Huiliganizam je tim merama potisnut iz jednog dijela Evrope, ali su se slike sa Heysela u godinama koje su uslijedile pokazale kao dodatni stimulans za procvat navijačkog nasilja, prije svega na istoku ‘starog kontinenta’.
UEFA je, poslije briselske tragedije, zabranila svim engleskim klubovima nastup u takmičenjima pod njenim okriljem u narednih pet godina, a Liverpool je kažnjen dodatno još jednu sezonu.
Tužnu sudbinu doživio je i stadion Heysel, koji je bio zatvoren sve do 1995. godine, a to zdanje sada nosi ime “Kralj Boduen”.
